z Polski
Uchwała Senatu ku czci bł. Arcybiskupa Antoniego J. Nowowiejskiego |
|
2008-12-04
UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 4 grudnia 2008 r.
w sprawie uczczenia pamięci błogosławionego Arcybiskupa
Antoniego Juliana Nowowiejskiego (1858−1941), wielkiego Polaka i Pasterza
Kościoła Katolickiego
Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 150-lecie urodzin i 100. rocznicę
konsekracji biskupiej Antoniego Juliana Nowowiejskiego oddaje hołd jednemu z
najwybitniejszych pasterzy Kościoła Katolickiego w międzywojennej Polsce,
znanemu działaczowi społecznemu i mężowi stanu.
Błogosławiony Arcybiskup Antoni Julian Nowowiejski urodził się 11
lutego 1858 roku we wsi Lubienie pod Opatowem. W 1873 roku przeniósł się do
Płocka, gdzie w 1874 roku wstąpił do Seminarium Duchownego. W 1878 roku został
skierowany na studia teologiczne w Akademii Duchownej w Petersburgu, które
ukończył w 1882 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 1881 roku. Był wykładowcą
teologii w Seminarium Duchownym w Płocku, a w latach 1901-1908 roku pełnił
funkcję rektora tej uczelni. Był ponadto wikariuszem generalnym i prepozytem
kapituły katedralnej płockiej. 12 czerwca 1908 roku papież Pius
X powołał go na Biskupa Płockiego.
Przez 33 lata kierował prastarą Diecezją Płocką, pełniąc jednocześnie
odpowiedzialne funkcje w odradzającej się do bytu państwowego Ojczyźnie i w
Episkopacie Polski. W 1917 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego powołała go
na członka Rady Stanu. Przez kilka lat był sekretarzem generalnym Episkopatu
Królestwa Polskiego, a potem Metropolii Warszawskiej.
W 1925 roku został pierwszym w Polsce prezesem Związku Misyjnego
Duchowieństwa, organizacji niezwykle zasłużonej dla krzewienia misji. W swej
działalności pasterskiej i społecznej wiele troski poświęcił rodzinie, w której
upatrywał fundament zdrowego organizmu państwa.
Wskazywał na niezbędny w wychowaniu młodych pokoleń wspólny trud
wychowawczy rodziców, szkoły i Kościoła. W czasach najazdu bolszewickiego trwał
w swej biskupiej siedzibie, organizował pomoc charytatywną, umacniał ducha
księży i postawy patriotyczne ludności. W czasach pokoju budował gmachy
Seminarium Duchownego w Płocku, odrestaurował Katedrę Płocką, otworzył pierwsze
w Królestwie Polskim Muzeum Diecezjalne. Skutecznie wzywał księży do wznoszenia
domów parafialnych, które stały się znaczącymi placówkami życia kulturalnego na
północnym Mazowszu. Zasłynął rozległą twórczością naukową, jest autorem wielu
znakomitych prac historycznych i teologicznych. Szczególnie znane dzieła to
"Monografia historyczna Płocka", która do dziś stanowi bezcenne źródło wiedzy o
mieście władców polskich Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego, oraz
" Wykład
liturgii Kościoła Katolickiego" pozostający do dziś najpoważniejszą
publikacją dotyczącą liturgii katolickiej w języku polskim.
W 1930 roku Pius XI obdarzył go godnością Arcybiskupa Silneńskiego. W 1931
roku otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta. W tym
samym roku Uniwersytet Warszawski nadał mu doktorat honoris causa. Swoje
szlachetne życie zakończył 28 maja 1941 roku wskutek tortur, głodu i wyczerpania
fizycznego w obozie niemieckim w Działdowie. Do dziś nieznane jest miejsce Jego
pochówku.
Sługa Boży Jan Paweł II, beatyfikując 13 czerwca 1999 roku na Placu
Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie 108 polskich męczenników "brunatnego
totalitaryzmu", postawił na ich czele właśnie Arcybiskupa Antoniego Juliana
Nowowiejskiego.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej uznaje życie i działalność błogosławionego
Arcybiskupa Antoniego Juliana Nowowiejskiego za chlubny przykład heroizmu
obywatela i kapłana, za wzór działacza społecznego, którego praca nad
duchowością narodu, obroną jego godności w chwilach największych prób, dowodziła
heroicznego umiłowania Boga i Ojczyzny. Senat oddaje hołd błogosławionemu
Arcybiskupowi Antoniemu Julianowi Nowowiejskiemu, uznając, iż jest człowiekiem
godnym najwyższego uznania i należnej czci. Stanowi wzór do naśladowania dla
kolejnych pokoleń Polaków.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do środowisk
wychowawczo-oświatowych i naukowych z apelem o popularyzowanie wiedzy o postaci
i zasługach tego wielkiego Polaka, Pasterza, Wychowawcy i Patrioty.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej z uznaniem odnosi się do inicjatywy władz
kościelnych oraz władz samorządowych, aby uczcić pamięć Arcybiskupa Antoniego
Juliana Nowowiejskiego poprzez utworzenie w Działdowie, w budynku obozowym, w
którym Go więziono, hospicjum oraz zakładu leczniczo-opiekuńczego.
Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
"Monitor Polski".
MARSZAŁEK SENATU
Bogdan
BORUSEWICZ
|