Skarbem o nieocenionej wartości i perłą o olśniewającym blasku został obdarowany Kościół Chrystusowy w Akatyście ku czci Bogurodzicy. Arcydzieło to, choć powstałe niemal półtora tysiąca lat temu, bo w połowie VI w., jest powszechnie uznawane za hymn tak piękny i pełen uroku, że wprost nie mający sobie równego w całej literaturze chrześcijańskiej.

Akatyst ku czci Bogurodzicy - CD

Zrodzony w tradycji wschodniej Kościoła pierwszych wieków, wolnego jeszcze od podziałów, Akatyst należy do pierwocin kultu, jakim w Kościele powszechnym otaczana jest Matka Odkupiciela. I zakwita u zarania jego dziejów, podobnie jak u kolebki chrześcijaństwa w Polsce zakorzenia się nasza najstarsza pieśń religijna Bogurodzica. Warto nadmienić, że wśród specjalistów jako bardzo prawdopodobną przyjmuje się dziś możliwość wpływu Akatystu na powstanie i formę tego monumentalnego pomnika wiary naszych ojców, pełniącego u początków państwowości polskiej rolę pierwszego hymnu narodowego.

Wprost urzekając swym pięknem, Akatyst jawi się niczym poetycka, wczesnochrześcijańska summa theologica, obejmująca w niezwykle zwartej i pełnej uroku formie syntezę mariologicznego nauczania soboru powszechnego w Efezie (431 r.), który obdarzył Matkę Jezusa z Nazaretu najwyższym z tytułów, jaki kiedykolwiek w dziejach zostały nadane człowiekowi: Bogurodzica (Theotokos). Wśród niezliczonych form kultu, modlitw i pieśni, jakie od tego czasu wznoszą się ku Bożej Rodzicielce w Kościele powszechnym na Wschodzie i Zachodzie, Akatyst ku jej czci wyrasta niczym kwiat niespotykanej urody, a zarazem owoc o niebywałej dojrzałości.

Akatystem zachwycał się i w swoim papieskim nauczaniu niejednokrotnie dawał temu świadectwo, bł. Jan Paweł II. Brał on również udział w celebracjach Akatystu jako nabożeństwa, ukazując w głoszonych przy tej okazji homiliach głębię jego treści i kontemplując jego niezrównane piękno.

Benedykt XVI w opublikowanej 30.09.2010 r. posynodalnej adhortacji apostolskiej Verbum Domini stwierdza: „Wspaniały hymn ku czci Matki Bożej, zwany Akatystem – co znaczy „śpiewamy na stojąco” - stanowi jedną z najwznioślejszych form wyrazu pobożności maryjnej w tradycji bizantyjskiej. Modlenie się tymi słowami otwiera szeroko duszę i przygotowuje ją do przyjęcia pokoju pochodzącego z góry, od Boga, tego pokoju, którym jest sam Chrystus, narodzony z Maryi dla naszego zbawienia” (nr 88). Wobec tak wyjątkowego piękna i duchowej głębi tego Hymnu nad hymnami, podkreślonych przez Benedykta XVI, w najmniejszym stopniu nie dziwi przekonanie, wyrażone przez niego w tym samym numerze wspomnianej adhortacji, iż Akatyst „zasługuje na poznanie, docenienie i rozpowszechnienie”.

ks. Ryszard Zawadzki